Znamiona, zwane popularnie pieprzykami to po prostu skupiska komórek barwnikowych, w większości przypadków niegroźne. Warto jednak regularnie monitorować ich stan. Należy bezwzględnie zlikwidować znamiona zmienione chorobowo, ale warto też rozważyć usunięcie innych, aby zapobiec problemom w przyszłości. 

Skąd się biorą znamiona?

Znamiona tworzą się głównie za sprawą czynników genetycznych, a mechanizm ich powstawania polega na namnażaniu się melanocytów. Rozwijają się one pod wpływem promieniowania słonecznego, wytwarzając melaninę chroniącą skórę przed jego niekorzystnym działaniem. W niektórych miejscach melanocyty gromadzą się, tworząc znamiona barwnikowe.

Jak samodzielnie badać znamiona?

Większość znamion występujących na skórze jest zupełnie nieszkodliwa. Jednak statystycznie jedno na 200 tysięcy znamion zmienia się w czerniaka. Jest to nowotwór złośliwy, ale wykryty we wczesnym stadium jest całkowicie uleczalny. Dlatego warto zwracać uwagę na pieprzyki i badać je co pewien czas u dermatologa. Regularne badania dobrze jest ponadto wykonywać samodzielnie, w domu. Dowiedz się jak to robić i na co zwrócić uwagę!

Co sprzyja rozwojowi czerniaka?

Nie każde znamię ma tendencje do tego, aby zmienić się w czerniaka. W większości przypadków tak się nie dzieje. Jednak niektóre sytuacje szczególnie sprzyjają rozwojowi nowotworu złośliwego. Należą do nich m.in. nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne, zbyt częste wizyty w solarium, czy regularne podrażnianie znamienia przez odzież. Dlatego dbaj przede wszystkim o profilaktykę – podczas opalania pamiętaj o kremach z filtrem i unikaj przebywania na pełnym słońcu w środku dnia w miesiącach letnich. Ogranicz też korzystanie z solarium i uważaj, aby nie podrażnić znamienia. 

Niektórym czynnikom jednak trudno jest zapobiec. Na przykład, czerniak częściej rozwija się u osób z jasną karnacją, niż u tych o naturalnie śniadej skórze. Decydują o tym też predyspozycje genetyczne. Ponadto, niektóre znamiona zlokalizowane są w takich miejscach, że często niechcący mogą być ocierane przez bieliznę (np. przy biuście, na pośladkach, czy w pachwinach). W takich przypadkach lepiej jak najszybciej usunąć zmianę, aby nie ryzykować rozwinięcia się nowotworu złośliwego.

Jak badać samodzielnie znamiona?

Zaleca się badanie pieprzyków u lekarza co najmniej raz na 3 lata. Jednak osoby, u których występują dodatkowe czynniki ryzyka (np. ktoś z rodziny chorował na czerniaka) powinny pojawiać się w gabinecie częściej. W międzyczasie warto również samodzielnie badać znamiona. Ważna jest przede wszystkim regularność – najlepiej raz w miesiącu bardzo dokładnie obejrzeć całe ciało. 

Należy zbadać całą skórę od stóp do głów. W miejscach, gdzie nie można dobrze przyjrzeć się znamionom warto sięgnąć po lustro. W przypadku badania pleców, dobrze jest wykorzystać duże lustro i ustawione naprzeciwko mniejsze lusterko, w którym będzie odbijał się obraz. Znamiona zlokalizowane na tylnej stronie ud i łydek najlepiej oglądać na siedząco, przy pomocy małego lusterka. Należy też zbadać głowę, gdyż pod włosami mogą również kryć się znamiona. Warto więc przeczesać rękami tę powierzchnię, aby sprawdzić, czy nie ma tam niepokojących zgrubień.

Badanie znamion – na co zwracać uwagę?

Podczas badania, należy zwracać uwagę na wszelkie nowe znamiona, a także pieprzyki, które uległy pewnym zmianom. Lekarze opracowali tzw. metodę ABCDE, którą należy się kierować podczas obserwowania znamion. Pozwala ona zwrócić uwagę na niepokojące symptomy, które mogą (chociaż nie muszą) świadczyć o czerniaku. Jeśli więc zauważysz którekolwiek z niżej wymienionych objawów, najlepiej zgłoś się do lekarza, który wykona dokładne badanie pieprzyka.

Do niepokojących oznak należą:

A – asymetria

Jeśli znamię jest niesymetryczne, powinno wzbudzić Twoje podejrzenia. Łagodne znamiona barwnikowe mają regularny kształt. Utrata symetrii pieprzyka może więc sugerować, że ze znamienia rozwinął się czerniak.

B – brzegi

Należy zwrócić uwagę na to, czy brzegi znamienia są równe i gładkie, czy też nieregularne, postrzępione. Znamię w normalnych okolicznościach powinno mieć regularne, dobrze odgraniczone brzegi. Z kolei znamię atypowe charakteryzuje się nierównymi, poszarpanymi brzegami.

C – color (kolor)

Ważny jest też kolor pieprzyka, który powinien być jednolity. Jeśli znamię jest wielobarwne, jest to sygnał niepokojący. Szczególnie groźne jest występowanie kolorów: czarnego, czerwonego i granatowego.

D – duży rozmiar

Znamiona barwnikowe cechują się raczej niewielkim rozmiarem. Jeśli średnica Twojego pieprzyka przekracza 6 mm, należy znamię to dokładnie przebadać.

E – ewolucja

Wszelkie zmiany, jakie zachodzą w obrębie istniejących znamion, powinny zwrócić Twoją uwagę. Pieprzyk nie powinien w szybkim tempie (np. 3 miesięcy) zmieniać koloru, rosnąć, czy zmieniać kształtu.

Kiedy usunąć znamię?

Należy regularnie badać i obserwować występujące na skórze pieprzyki. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, warto udać się do specjalisty i usunąć zmianę. Powinny zaniepokoić nas zwłaszcza pieprzyki niesymetryczne, o nieregularnych krawędziach, niejednolitej lub bardzo ciemnej barwie i dużej średnicy. Trzeba zareagować również, gdy zauważymy zmianę w wyglądzie pieprzyka, np. jego powiększenie się. 

Nawet jeśli nie obserwujemy niepokojących sygnałów, warto rozważyć usunięcie znamion, które znajdują się w problematycznych miejscach i przez to narażane są na podrażnianie (np. przez elementy odzieży). Można także zlikwidować znamię z powodów czysto estetycznych, jeśli przeszkadza nam jego wygląd.

Metody usuwania znamion

Jeśli chcesz usunąć znamię, skorzystaj z naszych usług – w Skin Medic dysponujemy zarówno technikami nieinwazyjnymi, jak i chirurgicznym usuwaniem zmian skórnych. W zależności od sytuacji, zaproponujemy Ci najlepszą metodę.

Laserowe usuwanie przebarwień

Zabieg usuwania znamion i przebarwień z wykorzystaniem lasera polega na emitowaniu wiązki świetlnej, która skierowana zostaje na zmianę barwnikową. Energia laserowa powoduje przemianę wody znajdującej się w przestrzeni między komórkami w parę wodną i w ten sposób znamiona odparowują. Jest to zabieg bezinwazyjny, komfortowy i szybki. Sprawdź wykonywane u nas laserowe usuwanie przebarwień.

Chirurgiczne usuwanie zmian

Jeśli występują wskazania do zabiegu chirurgicznego, wykonuje się chirurgiczne wycięcie zmiany skórnej. Wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym i polega najpierw na nacięciu skóry wokół, a potem usunięciu tak przygotowanego obszaru. Następnie zakłada się szwy metodą warstwową – zszywa się osobno tkankę podskórną oraz skórę.